(කොළඹ, ලංකාපුවත්) – පසුගිය වසර සඳහා ශ්රම බලසංඛ්යාති නිකුත් කරමින්,2017 වර්ෂයේදී ඇස්තමේන්තුගත රැකියා වියුක්ති අනුපාතය 4.2% ක් වන බව ජනලේඛන හා සංඛ්යාලේඛන දෙපාර්තමේන්තුවේ අධ්යක්ෂ ජනරාල් ආචාර්ය ඒ. ජේ. සතරසිංහ මහතා පැවසීය.
අදාල යොමු කාලය තුල රැකියාවක් නොමැති, රැකියාවක් සෙවිමට කිසියම් ක්රියා මාර්ගයක් ගත් හා රැතියාවක් ලැබුණ හොත් එය කිරිමට හැකියාව ඇති පුද්ගලයින් රැකියා විරහිත පුද්ගලයින් සේ සලකනු ලබයි.මුළු රැකියා විරහිත පුද්ගලයින් ප්රමාණය, ශ්රම බලකායේ ප්රතිශතයක් ලෙස ගත්විට විරැකියා අනුපාතය ලෙස හදුන්වනු ලබයි.
වයස අවු. 15 හා ඊට වැඩි ජනගහනය ශ්රී ලංකාවේ වැඩ කරන වයසේ පසුවන ජනගහනය ලෙස සලකයි. වැඩකරන වයසේ ජනගහනය අතරින් සලකනු ලබන යොමු කාලය තුල රැකියා නියුතු හෝ රැකියා විරහිත මුළු ජනගහනය ආර්ථික වශයෙන් ක්රියාශීලි ජනගහනයහෙවත්ශ්රමබලකාය වේ. 2017 වර්ෂයේදී ශ්රී ලංකාවේ ඇස්තමේන්තුගත ආර්ථික වශයෙන් ක්රියාශීලි ජනගහනය මිලියන 8.6 ක් පමණ වේ. ඉන් 63.4 ක ප්රතිශතයක් පිරිමි ජනගහනය වන අතර 36.6 ක ප්රතිශතය ස්ත්රී ජනගහනය වේ.
ශ්රම බලකායට අයත් වන පුද්ගලයින් සංඛ්යාව වැඩකරන වයසේ ජනගහනයේ ප්රතිශතයක් ලෙස ගත්විට ශ්රමබල සහභාගිත්වතා අනුපාත ලෙස හදුන්වනු ලබයි (LFPR). 2017 වර්ෂයට අදාල සමික්ෂණ ප්රතිඵල වලට අනුව සමස්ථ ශ්රමබල සහභාගිත්වතා අනුපාතය සියයට 54.1 ක් වන අතර පුරුෂයින් හා ස්ත්රීන් සදහා ශ්රමබල සහභාගිත්වතා අනුපාත පිළිවෙළින් 74.5 % හා 36.6 % වේ.
පුද්ගලයෙකු අදාල යොමු කාලය තුල අඩුම තරමින් පැයක්වත් වැටුප් ලබන සේවකයෙකු, සේවායෝජකයෙකු, තමාගේ වැඩ කටයුතු කරන්නෙකු හෝ පවුලේ ආර්ථිකයට දායකවන්නෙකු ලෙස කිසියම් වැඩක නිරත්වුයේ නම් එම පුද්ගලයා රැකියා නියුතු පුද්ගලයෙකු ලෙස නම් කරයි. 2017 වර්ෂය සදහා ඇස්තමේන්තුගත රැකියා නියුක්තිකයින් ප්රමාණය මිලියන 8.2 ක් වේ. ඒ අතුරින් 45.5%ක් සේවා අංශයේ ද 28.4 % කර්මාන්ත අංශයේ ද 26.1% කෘෂිකර්මික අංශයේ ද නිරත වී ඇත. ඒ අනුව ඉහලම සේවා නියුක්තියක් සේවා අංශයේ දක්නට ලැබෙන අතර කෘෂිකර්මික අංශයේ නියෝජනය අවම අගයක් ගනී. තවද රැකියා නියුක්තියෙන් 67.5% ක ප්රතිශතයක් සතියකට පැය 40 කට වඩා වැඩ කර ඇති බව වාර්තා විය.
ජනලේඛන හා සංඛ්යාලේඛන දෙපාර්තමේන්තුව විසින් රැකියා නියුක්තිය, රැකියා වියුක්තිය හා ශ්රමබලකාය වැනි සංඛ්යාති රැසක උපනතිය පිළිබඳ කාලීන දත්ත ඉදිරිපත් කිරීමේ අරමුණින් ශ්රී ලංකා ශ්රමබල සමීක්ෂණය පවත්වනු ලබයි. මෙම සමීක්ෂණය 1990 වසරේ සිට කාර්තුමය පදනමක් යටතේ වාර්ෂිකව පවත්වාගෙන යනු ලබයි. 2017 වර්ෂයේදී පැවැත්වූයේ එම සමීක්ෂණ මාලාවේ 37 වැන්නයි. ජනලේඛන හා සංඛ්යාලේඛන දෙපාර්තමේන්තුව නිවාස ඒකක 25,750ක නියැදියක් භාවිතයෙන් 2017 වසරසඳහා ශ්රමබල සංඛ්යාති නිකුත් කර ඇත.
